Mijn naam is Floortje Jansen en ik ben General Counsel/Company Secretary bij DAF Trucks. Het hoofdkantoor van DAF Trucks is gevestigd in Eindhoven bij een van de productiefaciliteiten en is met een omvang van 1 miljoen m2 en 7.000 medewerkers een dorp in een stad. Daarnaast werken er nog zo’n 3.000 medewerkers in vestigingen en fabrieken buiten Nederland. Kortom een groot internationaal bedrijf. Ik zit nu al bijna vier jaar met veel plezier in deze rol, waarbij ik vooral het snijvlak tussen strategie en operatie erg leuk vind. Vóór mijn rol als General Counsel werkte ik al geruime tijd als jurist bij DAF Trucks en daarvóór was ik werkzaam bij Veolia Transport, het Ministerie van Justitie en als rechter/officier van justitie in opleiding. De keuze voor het bedrijfsleven is een heel bewuste; de diversiteit aan vragen en mensen maakt het werk dynamisch en uitdagend, waarbij de solide en ook brede basis die ik heb meegekregen heel goed van pas komt om mee te bewegen in de flexibiliteit die het bedrijfsleven vaak van een jurist vraagt. Ik ben getrouwd en moeder van twee tieners van 12 en 15 jaar oud (meisje en jongen). Naast mijn werk, houd ik van gezelligheid met familie en vrienden, van yoga, zeilen en speel ik viool in het filharmonisch orkest van ’s-Hertogenbosch. Stil zitten, is niet echt aan mij besteed.
Hoe kun je binnen een groot juridisch team ervoor zorgen dat je op de hoogte blijft van belangrijke ontwikkelingen binnen de organisatie, vooral van zaken waar niet alle teams of secties automatisch van op de hoogte worden gesteld, zonder dat dit leidt tot een overschot aan informatie? Ik vind het zelf belangrijk om de week met het hele team te beginnen. Ik praat dan iedereen bij over de week die is geweest en die komt. Daarnaast is er per team binnen mijn afdeling inhoudelijk overleg om te sparren en af te stemmen en levert ieder teamlid wekelijks ‘significant events’ aan, zodat ik in een oogopslag kan zien wat er binnen de verschillende specialismen speelt. Het is een kwestie van balans om de belangrijke zaken te selecteren voor overleg met de juiste personen. Niet iedereen kan iets bijdragen aan een diepe specialistische discussie. Dan zijn onderlinge contacten belangrijk en past het minder in een team-overleg. Aan de andere kant is het wel goed om iedereen mee te nemen rondom bijvoorbeeld nieuwe regelgeving en is het belangrijk om de ‘brainpower’ die er in een team zit te gebruiken bij lastige vragen. Naar mijn idee is een hecht team en samenwerking belangrijk om die balans te behouden. Hoe ziet een gemiddelde werkdag eruit? Mijn werkdag bestaat vooral uit heel veel meetings. Dat kan binnen de afdeling zijn, met de andere board-leden van DAF, elders in het bedrijf of extern. Het was voor mij ook echt een overgang van bedrijfsjurist naar general counsel om me te realiseren dat dit wel is hoe mijn werk eruit ziet. Ik had in het begin het gevoel dat ik alleen maar aan het praten was en er letterlijk niets uit mijn handen kwam. Ik vind nu juist de uitdaging in het leggen van de noodzakelijke link tussen strategie en de juridische wereld maar ook tussen legal en de dagelijkse operatie binnen DAF. Mijn rol ligt daarbij in het managen, coachen en bijsturen waar nodig. Als ik echt zaken moet lezen of stukken moet beoordelen, moet daarvoor tijd ingeruimd worden in mijn agenda.
Wat is je grootste uitdaging op dit moment?
Als DAF bevinden wij ons in een heel dynamische tijd. Vanuit milieu-perspectief zijn wij natuurlijk volop bezig met de transitie naar zero-emission trucks. Waar er voor personenauto’s aanwijzingen zijn dat elektrische auto’s de toekomst worden, is dat voor trucks voor slechts een deel van de toepassingen het geval. Daarbij is het stroomnet overvol, wat ervoor zorgt dat bedrijven moeilijk stappen kunnen maken ten aanzien van hun eigen sites, laat staan dat er zicht is op een netwerk met een goede dekkingsgraad van publieke laadinfrastructuur voor trucks. De trucks worden veel zwaarder door de accupakketten en, zeker bij het lange afstand vervoer, komen niet terug naar de home-base om te laden waardoor laden onderweg nodig is. De commerciële prijzen die daarvoor gerekend worden, zullen gevolgen hebben voor de prijs van onze boodschappen in de supermarkt. De fabrikanten hebben e-trucks klaar staan maar de markt is nog heel beperkt. We zullen als fabrikanten overigens verschillende alternatieve aandrijflijnen moeten ontwikkelen om voor elke inzet de meest optimale optie te kunnen aanbieden. Dat is complex en vraagt de nodige investeringen. Daarbij is ook van belang hoe de overheid zowel de infrastructuur als de transitie bij de transportsector begeleidt. We zien nu vooral een focus vanuit de regelgeving richting de fabrikanten, terwijl de bottleneck voor introductie elders ligt. Legal is betrokken bij veel aspecten van deze transitie, denk aan de transitie van de supply chain, nieuwe producten voor klanten en vergunningen voor nieuwe fabrieken maar we denken ook mee bij de strategische beslissingen. Daarnaast zitten we ook vol in de digitale revolutie. Moderne trucks zijn computers op wielen. We ontwikkelen dan ook op datagebied allerlei nieuwe producten en services, denk daarbij aan fleet management systemen maar ook aan predictive maintenance. We zijn daarom volop bezig met de dataregelgeving die op ons af komt, e-commerce en licentiecontracten. Kortom, het zijn nog dynamischer tijden dan ooit tevoren.
"Ik zie AI als een hele mooie kans voor de bedrijfsjurist"
Welke eigenschappen zijn belangrijk om succesvol te zijn binnen jouw rechtsgebied?
Gedrevenheid, gekoppeld met flexibiliteit en goede communicatie. Wat zijn volgens jou de belangrijkste ontwikkelingen op het gebied van wet- en regelgeving in de afgelopen jaren die van invloed zijn geweest op jouw praktijk?
Ik zie dat de regelgeving een grote verandering ondergaat. Waar de regelgever eerst gefocust was op het opstellen van regels voor relaties tussen bedrijven en partijen en 'corporate structure’, is de focus nu veel meer op het reguleren van bedrijven zelf. Denk daarbij aan compliance regelgeving, regelgeving rondom corporate social responsiblity (CSRD, CSDDD (ESG)) maar ook data regelgeving. Dat verandert de rol van de bedrijfsjurist van een adviseur betrokken bij contracten tot een project manager betrokken bij implementatie van regelgeving, waarbij de vraag vaak niet meer is wat er gedaan moet worden om aan de regelgeving te voldoen maar welke ‘risk-based approach’ voldoet aan de verwachtingen. Tenslotte bevat regelgeving vaak open normen of is die niet helemaal duidelijk. Dit, gecombineerd met een steeds grotere claim-cultuur en ‘claim vehicles’ die vanuit de US in Europa een nieuwe markt zien om geld te verdienen aan rechtszaken en schikkingen, zal de komende jaren de juridische praktijk veranderen.
Kun je iets vertellen over de leukste case/dossier die jij in het afgelopen jaar hebt gedaan? De leukste zaken zijn voor mij de zaken waarin we samen met de business een complexe puzzel kunnen oplossen of waar het complex schaken is op verschillende borden. Dit soort zaken zijn er genoeg, denk daarbij aan leveranciers of klanten die in financiële problemen zitten maar ook de complexe internationale deals maar ook het opzetten van nieuwe producten of nieuwe business of het verwerken van nieuwe regelgeving in business processen. Dit zijn grotere projecten waarin een hechte samenwerking tussen legal en de business cruciaal is. Heb je nog een leuke legal anekdote? Een anekdote waar ik nog altijd hartelijk om moet lachen, is dat we als afdeling een keer ergens op bezoek waren en we aangaven dat we van legal waren. Waarbij de reactie was, o, jullie zijn van de Lidl. Zo zie je hoe zaken die voor jezelf heel gebruikelijk zijn, door anderen helemaal anders geïnterpreteerd kunnen worden. Communicatie is altijd goed opletten op zowel zender als ontvanger. Hoe ziet jouw team eruit? DAF/PACCAR EU heeft een juridisch team onderverdeeld in drie afdelingen: legal business support, compliance en litigation. Het team is een mix in leeftijd, achtergrond en gender met juristen, registeraccountants/economen en projectmanagers met verschillende achtergrond. Dat alles wordt gedragen door een management assistente (alleskunner) die soms zelf ook half jurist wordt en zeer diverse werkzaamheden verricht! Kortom, een hecht en divers team. Wat was de belangrijkste les die je hebt meegekregen van je leidinggevende? Als Boardlid heb je altijd de vertaalslag te maken van strategie en beleid naar operatie en sta je altijd met een voet in de ene en een voet in de andere wereld. Dat betekent constant laveren om en door stormen heen zonder jezelf daarin te verliezen. Daarbij ga ik altijd de uitdaging aan om te blijven luisteren en de vertaalslag zo te maken dat er begrip over en weer is.
Wat is het grootste verschil tussen het werk van een advocaat en het werk van een bedrijfsjurist?
Het vak van bedrijfsjurist is een heel ander vak dan het vak van advocaat. Waar je als advocaat een klant adviseert, ben je als bedrijfsjurist niet enkel adviseur. Je zoekt samen met de business naar een oplossing voor een probleem en bent ook betrokken bij de implementatie. Je bent veel meer een business partner/facilitator en je zorgt samen voor het resultaat. Het vergt van je dat je zo veel basis en kennis hebt dat je flexibel om kan gaan met de juridische werkelijkheid zonder deze te verloochenen en juridische issues kan omzetten naar een praktische oplossing voor de business. Daarnaast moet je heel goed prioriteiten kunnen stellen en keuzes maken in wat het meest urgent is. Dat betekent accepteren dat andere, minder urgente zaken op dat moment geen aandacht kunnen krijgen. Perfectionistisch zijn, is daarom niet altijd ideaal maar de verantwoordelijkheid om geen fouten te maken en de juiste prioriteiten te stellen, moet je wel kunnen handelen.
Is AI een gevaar voor de functie van bedrijfsjuristen of juist een uitbreiding van de werkzaamheden van een bedrijfsjurist?
Ik zie AI als een hele mooie kans voor de bedrijfsjurist. Iedere bedrijfsjuridische afdeling kampt met het probleem dat het lastig is up-to-date te blijven met betrekking tot relevante regelgeving. AI kan ons helpen bij een eerste analyse van nieuwe regelgeving en bij specifieke vragen. Maar ook vertalingen, brieven en een aanzet tot een specifieke clausule kan ons als bedrijfsjuristen op weg helpen en veel efficiëntie toevoegen. Ik zie het dan ook niet als een bedreiging maar als een kans. Wij hebben meer tijd voor de vertaalslag van de juridische werkelijkheid naar het specifieke belang daarvan voor de business. Daar zit uiteindelijk onze kernwaarde in. De toegevoegde waarde die wij hebben in de vertaalslag van de specifieke praktijk van je bedrijf naar de juridische werkelijkheid en de kennis die je via AI kan vinden, blijft bestaan.
