Mijn naam is Floortje Jansen en ik ben General Counsel/Company Secretary bij DAF Trucks. Het hoofdkantoor van DAF Trucks is gevestigd in Eindhoven bij een van de productiefaciliteiten en is met een omvang van 1 miljoen m2 en 7.000 medewerkers een soort dorp in een stad. Daarnaast werken er nog zo’n 3.000 medewerkers in vestigingen en fabrieken buiten Nederland. Kortom een groot internationaal bedrijf. Ik werk al bijna vier jaar met veel plezier in deze rol. Ik vind vooral het snijvlak tussen strategie en operatie erg leuk. Vóór mijn rol als General Counsel werkte ik al geruime tijd als jurist bij DAF Trucks en was ik werkzaam bij Veolia Transport, het Ministerie van Justitie en als rechter/officier van justitie io. De keuze voor het bedrijfsleven is een heel bewuste keuze; de diversiteit aan vragen en mensen maakt het werk dynamisch en uitdagend, waarbij de solide en ook brede basis die ik heb meegekregen heel goed van pas komt in de flexibiliteit die het bedrijfsleven van een jurist vraagt. Ik ben getrouwd en moeder van twee tieners van 12 en 15 jaar oud (meisje en jongen). Naast mijn werk, houd ik van gezelligheid met familie en vrienden, van yoga, zeilen en speel ik viool in het filharmonisch orkest van ’s-Hertogenbosch. Stil zitten, is niet echt aan mij besteed.
Hoe kun je binnen een groot juridisch team ervoor zorgen dat je op de hoogte blijft van belangrijke ontwikkelingen binnen de organisatie, vooral van zaken waar niet alle teams of secties automatisch van op de hoogte worden gesteld, zonder dat dit leidt tot een overschot aan informatie?
Ik vind het belangrijk om de week met het hele team te beginnen. Ik praat dan iedereen bij over de week die is geweest en die komen gaat. Daarnaast is er per team inhoudelijk overleg om te sparren en af te stemmen en levert ieder teamlid wekelijks ‘significant events’ aan, zodat ik in een oogopslag kan zien wat er binnen de verschillende specialismen speelt. Om een overschot aan informatie te voorkomen moet je de juiste items selecteren voor overleg met de juiste personen. Voor een diepe specialistische discussie zijn onderlinge contacten belangrijk en is het team-overleg minder geschikt. Aan de andere kant is het wel goed om iedereen te informeren over bijvoorbeeld nieuwe regelgeving en is het belangrijk om de ‘brainpower’ van het team te gebruiken bij lastige vragen. Naar mijn idee is een hecht team en samenwerking belangrijk om die balans te behouden. Hoe ziet een gemiddelde werkdag eruit?
Mijn werkdag bestaat vooral uit heel veel meetings. Dat kan binnen de afdeling zijn, met de andere board-leden van DAF, elders in het bedrijf of extern. Het was voor mij dan ook een overgang van bedrijfsjurist naar general counsel en het kostte tijd om me te realiseren dat dit mijn nieuwe werk was. Ik had in het begin het gevoel dat ik alleen maar aan het praten was en er letterlijk niets uit mijn handen kwam. Nu vind ik juist de uitdaging in de wisselwerking tussen strategie en de juridische werkelijkheid maar ook tussen legal en de dagelijkse operatie binnen DAF. Mijn rol ligt daarbij in het managen, coachen en bijsturen waar nodig. Als ik echt zaken moet lezen of stukken moet beoordelen, moet daarvoor tijd ingeruimd worden in mijn agenda.
Wat is je grootste uitdaging op dit moment?
Als DAF bevinden wij ons in een dynamische tijd. Vanuit milieu-perspectief zijn wij natuurlijk volop bezig met de transitie naar zero-emission trucks. Waar er voor personenauto’s aanwijzingen zijn dat elektrische auto’s de toekomst worden, is dat voor trucks voor slechts een deel van de toepassingen het geval. Daarbij is het stroomnet overvol, wat ervoor zorgt dat bedrijven moeilijk stappen kunnen maken ten aanzien van hun eigen sites, laat staan dat er zicht is op een netwerk met een goede dekkingsgraad van publieke laadinfrastructuur voor trucks. De trucks worden veel zwaarder door de accupakketten en, zeker bij het lange afstand vervoer, komen niet terug naar de home-base om te laden waardoor laden onderweg nodig is. De commerciële prijzen die daarvoor gerekend worden, zullen gevolgen hebben voor de prijs van onze boodschappen in de supermarkt. De fabrikanten hebben e-trucks klaar staan maar de markt is nog heel beperkt. We zullen als fabrikanten overigens verschillende alternatieve aandrijflijnen moeten ontwikkelen om voor elke inzet de meest optimale optie te kunnen aanbieden. Dat is complex en vraagt de nodige investeringen. Daarbij is ook van belang hoe de overheid zowel de infrastructuur als de transitie bij de transportsector begeleidt. We zien nu vooral een focus vanuit de regelgeving richting de fabrikanten, terwijl de bottleneck voor introductie elders ligt. Legal is betrokken bij veel aspecten van deze transitie, denk aan de transitie van de supply chain, nieuwe producten voor klanten en vergunningen voor nieuwe fabrieken en we denken mee bij de strategische beslissingen. Daarnaast zitten we vol in de digitale revolutie. Moderne trucks zijn computers op wielen. We ontwikkelen op datagebied allerlei nieuwe producten en services, denk daarbij aan fleet management systemen maar ook aan predictive maintenance. We zijn volop bezig met de dataregelgeving die op ons af komt, e-commerce en licentiecontracten. Kortom, het zijn nog dynamischer tijden dan ooit tevoren.
"Ik zie AI als een hele mooie kans voor de bedrijfsjurist."
Welke eigenschappen zijn belangrijk om succesvol te zijn binnen jouw rechtsgebied?
Om succesvol te zijn binnen de juridische wereld van DAF zijn de volgende eigenschappen belangrijk: Gedrevenheid, in combinatie met flexibiliteit en goede communicatie. Wat zijn volgens jou de belangrijkste ontwikkelingen op het gebied van wet- en regelgeving in de afgelopen jaren die van invloed zijn geweest op jouw praktijk?
Ik zie dat de regelgeving een grote verandering ondergaat. Waar de regelgever gefocust was op het opstellen van regels voor relaties tussen bedrijven/partijen, is de focus nu veel meer op het reguleren van bedrijven zelf. Denk daarbij aan compliance regelgeving, regelgeving rondom corporate social responsiblity (CSRD, CSDDD (ESG)) maar ook data regelgeving. De gewijzigde focus in regelgeving, verandert de rol van de bedrijfsjurist. De rol van bedrijfsjurist verandert van adviseur betrokken bij contracten tot project manager betrokken bij implementatie van regelgeving. Daarbij is de vraag niet meer wat er gedaan moet worden om aan de regelgeving te voldoen maar welke ‘risk-based approach’ voldoet aan de verwachtingen. Tenslotte bevat regelgeving vaak open normen of is die niet helemaal duidelijk. De focus op het reguleren van bedrijven, gecombineerd met een steeds grotere claim-cultuur en de intrede van US ‘claim vehicles’ die in Europa een nieuwe markt zien om geld te verdienen aan rechtszaken en schikkingen, zal de komende jaren de juridische praktijk veranderen.
Kun je iets vertellen over de leukste case/dossier die jij in het afgelopen jaar hebt gedaan?
De leukste zaken zijn voor mij de zaken waarin we samen met de business een complexe puzzel kunnen oplossen of waar het complex schaken is op verschillende borden. Dit soort zaken zijn er genoeg, denk daarbij aan leveranciers of klanten in financiële problemen, complexe internationale deals, de introductie van nieuwe producten of business of het verwerken van nieuwe regelgeving in business processen. Dit zijn grotere projecten waarin een hechte samenwerking tussen legal en de business cruciaal is. Heb je nog een leuke legal anekdote?
Een anekdote waar ik nog altijd hartelijk om moet lachen, is dat we als afdeling een keer ergens op bezoek waren en we aangaven dat we van legal waren. Waarbij de reactie was, o, jullie zijn van de Lidl. Zo zie je hoe zaken die voor jezelf heel gebruikelijk zijn, door anderen helemaal anders geïnterpreteerd kunnen worden. Communicatie is altijd wisselwerking tussen zender als ontvanger. Hoe ziet jouw team eruit?
DAF/PACCAR EU heeft een juridisch team verdeeld in drie afdelingen: legal business support, compliance en litigation. Het team is een mix in leeftijd, achtergrond en gender met juristen, registeraccountants/economen en projectmanagers en diverse achtergrond. Dat alles wordt gedragen door een management assistente (alleskunner) die soms zelf ook half jurist wordt en zeer diverse werkzaamheden verricht! Kortom, een hecht en divers team. Wat was de belangrijkste les die je hebt meegekregen van je leidinggevende?
Als Boardlid heb je altijd de vertaalslag te maken van strategie en beleid naar operatie en sta je altijd met één voet in de ene en één voet in de andere wereld. Dat betekent constant laveren om maar ook door stormen heen zonder jezelf daarin te verliezen. Daarbij ga ik altijd de uitdaging aan om te blijven luisteren en de vertaalslag zo te maken dat er begrip over en weer is.
Wat is het grootste verschil tussen het werk van een advocaat en het werk van een bedrijfsjurist?
Het vak van bedrijfsjurist is een heel ander vak dan het vak van advocaat. Waar je als advocaat een klant adviseert, ben je als bedrijfsjurist niet enkel adviseur. Je zoekt samen met de business naar een oplossing voor een probleem en bent ook betrokken bij de implementatie. Je bent veel meer een business partner/facilitator en je zorgt samen voor het resultaat. Het vergt van je dat je zo veel basis en kennis hebt dat je flexibel bent om juridische issues kan omzetten naar een praktische oplossing voor de business. Daarnaast moet je heel goed prioriteiten kunnen stellen en keuzes maken in wat het meest urgent is. Dat betekent accepteren dat andere, minder urgente zaken even geen aandacht kunnen krijgen. Perfectionisme en besluiteloosheid is daarom niet altijd ideaal maar de verantwoordelijkheid om geen fouten te maken en de juiste prioriteiten te stellen, moet je wel kunnen dragen. Is AI een gevaar voor de functie van bedrijfsjuristen of juist een uitbreiding van de werkzaamheden van een bedrijfsjurist? Ik zie AI als een kans voor de bedrijfsjurist. Iedere bedrijfsjuridische afdeling heeft moeite om op de hoogte te blijven van relevante wetgeving en ontwikkelingen. AI kan ons helpen bij een eerste analyse van nieuwe wetgeving en bij specifieke vragen. Maar ook vertalingen, brieven en een aanzet tot een specifieke clausule kan ons als bedrijfsjuristen op weg helpen en veel efficiëntie toevoegen. Ik zie het dan ook niet als een bedreiging maar als een kans. Wij krijgen meer tijd voor de vertaalslag van de juridische werkelijkheid naar het specifieke belang daarvan voor de business. Dat is naar mijn idee onze belangrijkste kernwaarde. De toegevoegde waarde die wij hebben in de vertaalslag van de specifieke praktijk van je bedrijf naar de juridische werkelijkheid/ de kennis die je via AI-tools kan vinden, blijft bestaan.
